18 yaşını doldurmuş çocuklar genellikle nafaka talep edemezler. Ancak bazı durumlarda yaş sınırı geçerli olmayabilmektedir.
Bilindiği üzere iştirak nafakası, 18 yaşını doldurmamış ergin olmayan müşterek çocuklar için söz konusu olup, müşterek çocuğun ergin olması ile birlikte iştirak nafakası kendiliğinden sona ermektedir. Eğitim hayatına devam eden reşit müşterek çocuklar ise kanunda belirtili şartlar oluştuğu takdirde nafaka talebinde bulunabilirler.
18 Yaşını Doldurdum Eğitim Hayatım Devam Ediyor Anne ya da Babamdan Nafaka İsteyebilir miyim?
TMK Madde 328; Ana ve babanın bakım borcu, çocuğun ergin olmasına kadar devam eder. Çocuk ergin olduğu halde eğitimi devam ediyorsa, ana ve baba durum ve koşullara göre kendilerinden beklenebilecek ölçüde olmak üzere, eğitimi sona erinceye kadar çocuğa bakmakla yükümlüdürler.
TMK Madde 364; Herkes, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan üstsoyu ve altsoyu ile kardeşlerine nafaka vermekle yükümlüdür. Kardeşlerin nafaka yükümlülükleri, refah içinde bulunmalarına bağlıdır. Eş ile ana ve babanın bakım borçlarına ilişkin hükümler saklıdır.
Yukarıda belirtili hükümler karşısında ergin çocuğa nafaka ödenebilmesi için çocuğun eğitimine devam ediyor olması gerekmektedir. Bu hükümde geçen eğitim, esas itibariyle çocuğun maddi bağımsızlığını kazanabilmesi için gerekli olan mesleki eğitimdir.
Çocuk ergin olduktan sonra eğitim görmeye devam ediyorsa kendisi yeni bir dava açarak Eğitim nafakası talebinde bulunabilmektedir. Kanundan doğan bu yükümlülük; çocuğun, eğitiminin devam etmesi sebebi ile kendi geçimini sağlayamaması ve eğitim giderlerinin de karşılanması gerekliliğine dayanmaktadır.
Nafaka Miktarı Nasıl Belirlenir?
TMK Madde 330/1; Nafaka miktarı, çocuğun ihtiyaçları ile ana ve babanın hayat koşulları ve ödeme güçleri dikkate alınarak belirlenir. Nafaka miktarının belirlenmesinde çocuğun gelirleri de göz önünde bulundurulur.
Mahkeme tarafların ekonomik durumunu ve çocuğun ihtiyaçlarını değerlendirerek bir karar verir.
Nafaka miktarı belirlenirken tarafların ekonomik durumları ile çocuğun masrafları ve gelirleri dikkate alınır. Örnek vermek gerekirse üniversiteye giden bir erginin masrafları, yurt ücreti, mesleki eğitimi için zaruri malzeme ücreti, özel üniversite ise okul ücreti vb. çocuğun eğitimi ile ilgili her şey masraf olarak değerlendirilmektedir. Ancak burs imkanından faydalanıliyorsa Mahkemece nafaka miktarı belirlenirken bu husus göz önünde bulundurulacaktır.
Nasıl Dava Açılır?
Eğitimine devam eden ergin çocuk tarafından bizzat dava açılabilir. Görevli mahkeme Aile Mahkemesi yetkili mahkeme ise davalının yerleşim yeri mahkemesidir. Kanun metninden de anlaşılacağı üzere dava ana veya babadan herhangi birine karşı açılabilir. Mahkemece nafakaya hükmedilmesi halinde, dava açıldığı tarihten itibaren işlemeye başlamaktadır.
Kesinleşmeden İcra Edilebilir mi?
HMK Madde 367/2 : Kişiler hukuku, aile hukuku ve taşınmaz mal ile ilgili ayni haklara ilişkin kararlar kesinleşmedikçe yerine getirilemez.
Kural bu olmakla beraber nafaka hükümleri bu kuralın istisnalarından bir tanesidir. Nafakaya ilişkin ilamların icraya konu edilebilmesi için kesinleşmesi gerekmemektedir.
Yardım nafakasına ilişkin bir mahkeme kararı dava açıldığı tarihten itibaren işleyen nafakalar da hesaplanarak kesinleşmeden icraya konu edilebilirler.