Aile ikamet izni, aile birliğinin korunması amacıyla yabancı uyruklu kişilere Türk makamlarınca verilen ikamet iznidir.
Aile ikamet izni, 6098 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 34. Ve 37. Maddelerinde düzenlenmiş kısa dönem için verilen bir ikamet iznidir.
Yabancı uyruklu kişinin aile ikamet iznine başvurabilmesi için öncelikle bir destekleyicinin varlığı aranır.
Destekleyici Türk vatandaşı olabileceği gibi Türk vatandaşlığından çıkmış mavi kart sahibi, Türkiye’de yasal ikamet izni olan yabancılar ve ikincil koruma statüsüne sahip olan yabancılar olabilmektedir.
Aile ikamet izni alınabilmesi için başvurcu yabancı destekleyicinin aile üyesi olarak sayılmalıdır.
Aile ikamet izni için kimler başvurabilir?
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu 34.maddesinde aile ikamet iznine başvurabilecek yabancıları saymıştır:
- Destekleyicinin yabancı eşi,
- Destekleyicinin kendisinin ya da yabancı eşinin ergin olmayan çocukları,
- Destekleyicinin kendisinin veya yabancı eşinin bağımlı çocuğu aile ikamet iznine başvurabilmektedir.
Aile ikamet iznine başvururken gerekli evraklar
İkamet iznine başvuracak yabancı eşler ve çocuklar için istenen bütün evraklar hemen hemen aynıdır.
Yabancı eşin başvurusunda ek olarak evliliği kanıtlayan bir belge istenmektedir.
Çocuklar için ise eğer ki çocuğun ülke dışında ortak velayeti bulunan ana veya baba varsa bunlar muvafakati olmalıdır.
Aile ikamet izninin şartları nelerdir?
Aile ikamet izni şartları Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 35.maddesinde sayılmıştır.
Destekleyicide aranan bu şartlar;
- Kanunda öngörülen düzeyde gelire sahip olmak,
- Ailenin durumuna göre genel standartlara uygun barınma şartlarına sahip olmak,
- Tüm aile fertlerinin sağlık sigortasının yaptırılmış olması,
- Kanunda sayılan suçlardan ve sürelerde hüküm giymemiş olmak,
- Destekleyici yabancı ise en az 1 yıldır Türkiye’de yasal kalış hakkına sahip olması,
- Son olarak da adres kayıt sisteminde bulunmaktır.
Destekleyicinin birden fazla eşinin bulunması durumunda her eş aile ikamet izni alabilir mi?
Bazı ülkelerce çok eşlilik kabul edilmiş olsa da Türk hukukunda tek eşlilik benimsenmiştir. Evlilik kamu düzeninden sayıldığından Türk hukukunca çok eşlilik korunmamaktadır.
Bu nedenle destekleyicinin Türk hukukunca resmi eşi kabul edilecek eş dışında diğer eşleri aile ikamet izninden faydalanamaz.
Aile ikamet izninin süresi ne kadar?
Aile ikamet izni kısa dönem ikamet izni kapsamında yer almaktadır. Bu nedenle uzun dönem ikamet izinlerinin aksine süresi en fazla 3 yıl için verilebilmektedir.
Ancak bu üç yıl tek seferlik değildir. Burada kural her seferinde 3 yılı aşmayacak şekilde aile ikamet izninin verilmesidir.
Bir diğer önemli husus ise, yabancıya aile ikamet izni verilirken verilen iznin süresi destekleyicinin Türkiye’deki ikamet süresini aşamamasıdır.
Aile ikamet izni reddedilir ya da iptal edilir ya da uzatılmazsa başvuru yolları nelerdir?
Eğer ki aile ikamet izni için aranan şartlar yerine getirilmemişse başvuru reddedilir.
Tüm şartlar sağlanıp başvuru kabul olduktan sonra ise yerine getirilmiş olan şartlar ortadan kalkarsa aile ikamet izninin iptali ya da uzatılmaması gündeme gelecektir.
Hakkında sınır dışı kararı bulunanlar, Türkiye’de yasa dışı olarak kaldığı tespit edilenler bu kararlar kaldırılmadığı ya da cezaları infaz edilmediği sürece aile ikamet izni için başvuruda bulunamazlar.
Bu gibi durumlarda eğer ki idarenin başvuruyu haksız bir şekilde reddettiği ya da iptal ettiği düşünülüyorsa karara karşı iptal davası yoluna gidilmektedir.
İptal davaları genel mahkemelerde görülen davalardan usul ve süreler açısından farklılıklar teşkil etmektedir. Bu nedenle iptal davası açarken hak kaybı yaşamamak için profesyonel destek alınması önem arz etmektedir.