Pazaryerlerinde satış yapan satıcıların kimi internet üzerinden buldukları, kendilerinin çekmedikleri ürün fotoğraflarını satış sayfalarına yüklemektedirler.
Hatta bazı satıcılar diğer satıcıların ürün görsellerini izinsiz olarak kullanmaktadırlar.
Peki bu durum nereye kadar yasal? Ürün görselleri izinsiz kullanılabilir mi?
Ürün görsellerinin sahibinin izni olmadan kullanılması hukuka aykırıdır ve aynı zamanda etik dışı bir harekettir.
ÜRÜN GÖRSELLERİ HANGİ KANUNLAR İLE KORUNUR?
Ürün görsellerini koruyan kanunlar aşağıda listelenmiştir;
- Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu
- Sınai Mülkiyet Kanunu
- Türk Ticaret Kanunu
- Türk Borçlar Kanunu
ÜRÜN GÖRSELİNİN SAHİBİ KİMDİR?
Ürün görsellerini oluşturan fotoğrafçı veya illüstratör bu görsellerin mali ve manevi haklarının sahibidir.
Bu nedenle fikir, emek ve bütçe kullanılarak oluşturulan bu görsellerin kullanımı için görselin fotoğraflarının ya devralınması ya da kullanmak için bir lisans alınması gerekmektedir.
LİSANS SÖZLEŞMESİ NEDİR?
Lisans anlaşmasını kira anlaşmasına benzetebilirsiniz.
Lisansını aldığınız görsellerin kullanım koşulları, kullanım süresi, ticari olarak kullanıp kullanamayacağınız, bu hakkın da bir başkasına devredilip kullandırılması gibi birçok konuda sözleşmede ayrıntılı açıklamalar olmalıdır.
Aksi halde aranızda sözleşme olmasına rağmen hala ürün görsellerinin kullanımı ile ilgili hukuki sorunlar yaşayabilirsiniz.
ÜRÜN GÖRSELLERİNİ İZİNSİZ KULLANMAK SUÇ MUDUR?
Ürün görsellerinin hukuki niteliği Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na “eser” statüsünde ise bu durumda ürün görsellerini izinsiz kullanan kişi bu kanuna göre düzenlenen cezai sorumlulukla karşılaşacaktır.
Ürün görsellerinin izinsiz kullanımı halinde FSEK uyarınca 1 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile karşılaşabilirsiniz.
ESER STATÜSÜNDE OLMAYAN GÖRSELLERİN İZİNSİZ KULLANIMI SUÇ MUDUR?
Bazı ürün görselleri FSEK’teki “eser” niteliğine sahip olmayabilir. Ancak ürün görselleri FSEK’teki hukuki korumadan faydalanmıyor oluşu diğer kanunlarla bu görsellerin korunmayacağı anlamına gelmez.
Bu durumda da yukarıda sayılan Sınai Mülkiyet Kanunu, Türk Ticaret Kanunu gibi diğer kanunlarda düzenlenen cezai ve hukuki sorumluluklarla izinsiz ürün görseli kullanan kişi karşılaşacaktır.
ÜRÜN GÖRSELLERİNİ KULLANAN ŞİRKETİN CEZAİ SORUMLULUĞU NEDİR?
Hukuken cezai sorumlulukla karşılaşmak için gerçek kişi olmak gerekmektedir. Yani şirket gibi tüzel kişiliklerin cezai sorumlulukları yoktur.
Ancak bu durum şirketlerin yaptırımla karşılaşmayacakları anlamına gelmez. Şirketler cezai sorumluluk sahibi olmasalar da güvenlik tedbirleri ile karşılaşırlar.
Ayrıca önemle belirmek gerekir ki şirket vasıtasıyla işlenen suçlarda şirketin cezai sorumluluğunun olmaması şirketi yöneten ve kararlarını alan kişilerin cezai sorumluluklarını ortadan kaldırmamaktadır.
Şirketin yönetim organları ile işlenen suçlarda şirket yöneticileri cezai sorumlulukla karşılaşırlar.