Türkiye’de yabancılara verilen çalışma izinleri 6735 Sayılı Uluslararası İş Gücü Kanunu’yla düzenleme altına alınmıştır.
Çalışma izni türleri süresi yönünden SÜRELİ ve SÜRESİZ olarak ikiye ayrılır:
- Süreli çalışma izni;
Yabancıya Türkiye’de yasal olarak bir işverenin yanında çalışabilmesi için en fazla 1 YIL süre ile verilen çalışma iznidir.
Bakanlıkça 1 yıl süre için verilen çalışma izninin bitimine yakın uzatılması için uzatma başvurusunun yapılması zorunludur.
İlk uzatma başvurusu sonucunda yabancının çalışma izni 2 YILA KADAR uzatılabilir.
İkinci kez yapılan uzatma başvurusu ile çalışma izni en fazla 3 YILA kadar uzatılabilmektedir.
Uzatma başvurularında dikkat edilmesi gereken önemli nokta uzatma başvuruları aynı işverenin yanında çalışmaya devam edecek yabancılar için öngörülmektedir.
Yeni bir işverenin yanında çalışmak isteyen yabancının yapacağı başvuru uzatma başvurusu olarak değil yeni bir başvuru olarak kabul görecektir.
- Süresiz çalışma izni;
Olarak adlandırılan izin türü ise kanunda sayılan iki gruptan birine giren yabancılar için mümkün olmaktadır.
Süresiz çalışma iznine başvurabilecek yabancılar:
- Uzun dönem ikamet iznine sahip olanlar ile
- Türkiye’de en az 8 yıl yasal çalışma izni almış olan yabancılardır.
Süresiz çalışma izninin avantajı süreli çalışma iznindeki gibi kısıtlamaların olmamasıdır.
Yabancı izni veren bakanlığa süresi içinde bildirmek şartıyla bağımsız olarak ya da birden fazla işverenin yanında süresiz çalışma izni ile çalışabilmektedir.
Süresiz çalışma izninin bir diğer avantajı yabancıya bazı hak ve ödevler haricinde neredeyse Türk vatandaşlarının sahip olduğu imkanları sağlamasıdır.
Süresiz çalışma iznine sahip olan yabancı yalnızca vatandaşlara tanınan oy kullanmak, seçimlere girmek gibi hak ve ödevlerden muaf tutulmaktadır.
Çalışma izni türü yalnızca süre yönünden değil bağlı ya da bağımsız olması yönünden de ikiye ayrılır.
- Bağlı çalışanlara verilen çalışma izni yukarıda bahsettiğimiz Türkiye’deki bir işverenin yanında süreli ya da süresiz çalışma izinleridir.
- Bağımsız çalışma izni ise kendi ad ve hesabına Türkiye’de çalışmak isteyen yabancılara sağlanan çalışma izni türüdür. Bu çalışma iznine başvurabilecek yabancılar mevzuatta sayılmıştır bunlar:
- Genel Müdürlükçe belirlenecek profesyonel meslek mensupları,
- Türkiye’de gerçekleştireceği faaliyetleri 48 inci maddenin birinci fıkrası kapsamında öngörülen süreleri aşacak şekilde hizmet sunumunda bulunacak bağımsız veya yurt dışında kurulu bir işverene bağlı çalışan sınır ötesi hizmet sunucuları,
- 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre kurulmuş olan; limited şirketlerin şirket ortağı olan müdürü, anonim şirketlerin şirket ortağı olan yönetim kurulu üyesi, sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerin yönetici olan komandite ortağı olan yabancılar,
- 6102 sayılı Kanuna göre kurulmuş olan diğer şirketlerin şirket ortağı ve yöneticisi olan
Yabancılar bağımsız çalışma iznine başvuruda bulunabilmektedir.