Yabancı ülke vatandaşlarının Türkiye’de miras bırakanın mirasçısı olabilmesi mümkündür. Ancak bu mirasçılık hakkı ile ilgili bir takım sınırlamalar mevcuttur.
Yabancı gerçek kişiler Türk vatandaşı miras bırakanın kanuni ya da atanmış mirasçısı sıfatına sahip olabilir ve terekedeki taşınır taşınmaz malları iktisap edebilir.
Bu yazımızda yabancı kişilerin Türk vatandaşı miras bırakanın kanuni mirasçısı olduğu durumlar incelenecektir.
Yabancı kanuni mirasçı, mirasçılık belgesini nasıl alınır?
Mevzuatımızda miras bırakanın kanuni mirasçıları mirasçı olduklarını ispatlamak ve bu yolla terekedeki payların resmi makamlar önünde intikali için mirasçılık belgesine diğer adıyla veraset ilamına ihtiyaç duyarlar.
Mirasçılık belgesi mahkemelerde ya da noterliklerde alınabilmektedir. (daha fazla ilgi için mirasçılık belgesi nasıl alınır başlıklı yazımıza bakabilirsiniz.)
Yabancı gerçek kişi kanuni mirasçılar için de bu hususta bir ayrıcalık tanınmamıştır.
Miras bırakanın Türk vatandaşlığına sahip olması ve terekesinin Türkiye’de bulunması durumunda yabancı ülke vatandaşının mirasçılık belgesini Türk yargı makamlarından talep etmesi gerekmektedir.
Yabancıların Türkiye’deki noterliklerden mirasçılık belgesi alması mümkün değildir.
Ne var ki mirasçılık belgesi taleplerinin kabul edilmesi zorunlu değildir.
Miras bırakanın nüfus kayıtlarında gözükmeyen yabancı kanuni mirasçı ne yapabilir?
Eğer ki yabancı mirasçı, miras bırakanın Türkiye’deki nüfus kayıtlarında gözükmüyor ise mirasçılık belgesi talebi reddedilebilir.
Ancak yabancı mirasçının elinde mirasçılığına delil oluşturabilecek yabancı ülke nüfus kayıtları ya da mahkeme kararları varsa bunları dilekçesine ekleyerek mirasçılık belgesi için başvurabilir ve bu deliller sayesinde talebi kabul görebilir.
Unutulmaması gerekir ki yabancı makamlardan alınmış soy bağına ya da mirasçılık durumuna ilişkin kararlar Türkiye’de geçerli değildir.
Bu kararlar kesin karar niteli taşımadığı için kararların tanıması da yapılamamaktadır.
Yabancıların mirasçılık durumlarına hangi kurallar uygulanır?
Yabancılık unsuru taşıyan miras meselelerinin birden fazla ülke hukuku ile bağlantısı olmasından ötürü milletlerarası özel hukuk kurallarına bakılması gerekmektedir.
5718 Sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun yabancılık unsuru taşıyan genel meselelerde uygulanacak kanundur.
Yabancıların Türkiye’deki mirasçılık haklarında hangi ülke hukuku uygulanır?
Miras ile ilgili bir ihtilafta hangi ülke hukukunun uygulanacağı MÖHUK 20.maddede düzenlenmektedir.
MÖHUK 20.maddesi ilk fıkrasında miras bırakanın mirasının ölen kişinin milli hukukuna tabi olduğunu kabul etmiştir.
Ancak aynı fıkra bir istisna getirmiş ve Türkiye’de bulunan taşınmazlar hakkında Türk hukukunun uygulanacağını düzenlemiştir.
Yazımızda Türk vatandaşı miras bırakanın yabancı mirasçısının konumu incelendiğinden bu varsayımda miras meselelerine Türk hukuku uygulanacaktır.
Yabancı mirasçının Türk mirasçı ile arasında fark var mıdır?
Mirasçılar arasındaki fark ilk olarak zümrelerinde ortaya çıkmaktadır.
Örneğin yabancı kanuni mirasçı da Türk kanuni mirasçıda miras bırakanın alt soyu ise ve miras bırakan mirası üzerinde tasarrufta bulunmadıysa ikisinin miras payı istisnalar hariç eşit olacaktır.
Ancak yabancıların Türkiye’de mal edinmesinde bazı sınırlamalar mevcuttur.
Yabancıların miras hakkının sınır var mı?
Yabancı gerçek kişilerin Türkiye’de taşınmaz ve ayni hak edinimi için geçerli olan genel kurallar miras yolu ile bu malları edinmelerinde de geçerlidir.
Taşınmaz mal ve ayni hak yönünden 2644 Sayılı Tapu Kanunu 35.madde bu sınırlamaların çerçevesini çizmektedir.
Bu maddeye göre yabancının taşınmaz ve ayni hak edinebilmesi için;
- Cumhurbaşkanının belirlediği ülkelerden birinin vatandaşı olması,
- Edinilecek taşınmaz ve ayni hakların toplamının belirli bir değerin altında olması gerekmektedir.
Yukarıda sayılan hususlar yabancı gerçek kişinin mirasçılık yolu ile elde ettiği kazanımlarda da aynen geçerliliğini korumaktadır.