Tasarımlar Sınai Mülkiyet Kanunu ve Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na göre korunmaktadır.
Tasarım çalarak başkasının emeğinden faydalanmak tazminat gerektiren bir eylem olduğu gibi aynı zamanda suç olarak düzenlenmiştir.
Tasarım Nedir?
Tasarım hakkı ürünlerinizin tümü veya bir parçası üzerinde doğmaktadır.
Bu hak biçim, form gibi üç boyutlu bir şekil üzerinde olabileceği gibi; çizgi, iki boyutlu şekil, malzeme, yüzey dokusu, süsleme gibi görünümleri oluşturan tasarımcıyı korur.
Aşağıda hukuken korunan tasarımlara örnekler sayılmıştır, bu örneklere bakarak tasarımlarınızın hukuken korunup korunmadığını kestirebilirsiniz;
- Sandalye, koltuk, dekoratif bitki, kedi oyuncakları, otomobil, bardak, tabak, aksesuar, cüzdan, çanta, kıyafet, mimari yapı, heykel, resim, fotoğraf gibi üçboyutlu tüm şekil tasarımları,
- Otomobil jantı, bardak tutacağı gibi başka bir tasarımla sök tak yapılabilen şekil tasarımları,
- Ambalajların üzerindeki şekiller, logolar, ambalaj tasarımları,
- Birden çok nesnenin bir arada algılandığı sunumlar örneğin bir mağaza düzeni,
- İnternet sayfaları, web siteleri,
- Afiş ve çizgi karakterler
- Grafik sembolleri örneğin logolar,
- Tipografik karakterler örneğin yazı, grafi tipleri
Tasarımların Korunma Şartları Nelerdir?
Aşağıdaki şartları sağlayan tasarımlar hukukun koruması altındadır;
- Yenilik; daha önce kullanılmamış ve kamuya sunulmamış tasarımlar hukuken yeni sayılır,
- Ayırt edicilik; hukuken korunmak istenilen tasarımın diğer tasarımlardan farklı olması gerekmektedir.
Tasarımların Korunması İçin Tescilli Olması Şart Mı?
Tasarımlarınızı Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde tescilleyebilirsiniz.
Ancak bu tescil olmasa dahi tasarımcının tasarladığı tasarımlar hukuken koruma altındadır.
İlk kez Türkiye’de kamuya sunulmuş bir tasarım kamuya sunulduğu tarihten itibaren 3 yıl tescilsiz olarak da korunur.
Tescilsiz olan tasarımlar genellikle tekstil sektöründe bulunmaktadır.
Zira tekstil sektöründe sürekli yeni tasarımlar yapılmakta olduğundan ve sezon sürekli yenilendiğinden 3 yıllık tescilsiz koruma süresi tekstil sektöründe genellikle yeterli olmaktadır.