Vatandaşlık, İkamet, Çalışma İzni Alınması
Evlilik Yolu ile Türk Vatandaşlığını Kazanmak Mümkün Müdür? Şartları Nelerdir?
Bir Türk vatandaşı ile evlilik, yabancıya doğrudan Türk vatandaşı olma hakkını kazandırmaz. 5901 Sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunun 16. Maddesi ile Türk vatandaşlığının evlenme yolu ile kazanılması düzenlenmiş ve şartları sayılmıştır. Yabancı başvuru sahiplerinde;
- Vatandaşlık başvurusunda bulunacak olan yabancının en az 3 yıl Türk vatandaşı ile evli olması ve evliliğin devam ediyor olması,
- Eşlerin aile birliği içinde yaşıyor olması,
- Yabancının evlilik birliğine aykırı hareketlerde bulunmaması,
- Yabancının kamu güvenliğini tehdit edecek bir halinin bulunmaması,
- Yabancının vatandaşlık için başvuru yapması şartları aranmaktadır.
Ayrıca Türk vatandaşı ile evlenme, vatandaşlığı elde etme bakımından bir talep hakkı vermemekte; şartları taşıyan başvuru sahiplerinin ilgili Bakanlıkça başvurularının değerlendirilmesi sonrası vereceği karar bağlı olmaktadır. Kanunda yazılı tüm şartları taşımasına rağmen yabancının vatandaşlık başvurusunun idarece reddedilmesi mümkündür.
Yukarıda sayılan şartlar incelendiğinde;
- En Az 3 Yıl Türk Vatandaşı İle Evli Olmak
Türk vatandaşlığının kazanılması için temel şart 3 yıldır süren ve başvuru anında devam eden bir evliliğin olmasıdır.
- Aile Birliği İçinde Yaşamak
Türk vatandaşlığını kazanmak için bir diğer şart, çiftlerin aile birliği içerisinde yaşamasıdır. Bu şartın iki istisnası bulunmaktadır;
Vatandaşlık başvurusundan önce evliliğin ölüm veya boşanma gibi sebeplerle sona ermesi,
Aile birliğinin mücbir sebepler nedeniyle sekteye uğramasıdır.
Çiftlerin aile birliği içerisinde yaşayıp yaşamadığının araştırması il emniyet müdürlüğü ve vatandaşlık başvuru inceleme komisyonu tarafından yapılmaktadır.
- Yabancı Eşin Evlilik Birliği İle Bağdaşmayacak Bir Faaliyette Bulunmaması
Kanun evlilik birliği ile bağdaşmayacak bir faaliyet denmek suretiyle soyut bir ifade kullanmış ve tek tek bu durumları saymamıştır. Bu durum yetkili idarece genel ahlak ve teamüller doğrultusunda belirlenmektedir. Türk Vatandaşlığı Kanunu Uygulama Yönetmeliği 28.maddesinde bu hususla ilgili olarak örnekleme yapmış; ”fuhuş ve fuhuşa aracılık etmek” faaliyetlerini evlilik birliği ile bağdaşmayacak faaliyetlerden saymıştır.
- Millî Güvenlik ve Kamu Düzeni Bakımından Engel Teşkil Edecek Bir Halinin Bulunmaması
Bu şart Türk vatandaşlığının sonradan kazanılmasında noktasında hepsi bakımından aranan ortak şarttır. Vatandaşlık başvurusu yapan yabancının milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir halinin bulunmaması gerekmektedir. Bu şartta kanun idareye bir takdir hakkı tanımış ve hangi davranışların bu kapsamda bulunduğunu kesin sınırlarla belirlememiştir. Ancak bu haller terör örgütlerine üyelik, irtibat, iltisak ve mensubiyet olarak sayılabilir.
Başvurular Hangi Makama Yapılır?
Evlenme yolu ile Türk vatandaşlığı kazanılması başvurusu yapmak isteyen kişi eğer şartları taşıyorsa gerekli belgelerle birlikte T.C. İçişleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne başvuru yapabilir.
Şartların sağlanıp sağlanmadığının tespiti illerde vatandaşlık başvuru inceleme komisyonu tarafından yapılır. Yurtdışında ise araştırmayı yapacak yetkili makam dış temsilciliklerdir.
Başvuru İçin Gerekli Evraklar Nelerdir?
Bu konuyla ilgili TVKUY’nin 26. maddesinde yapılan düzenlemeye göre başvuruda bulunan kişi hakkında:
- İsteği belirten form dilekçe.
- Türk vatandaşı eşe ait müracaat makamlarınca sistemden alınan nüfus kayıt örneği.
- Kişinin hangi devlet vatandaşı olduğunu gösteren pasaport veya benzeri belge, vatansız ise temininin mümkün olması halinde buna ilişkin belge.
- Kişinin kimlik bilgilerini gösteren doğum belgesi veya nüfus kayıt örneği gibi belge.
- Yerleşim yeri Türkiye’de bulunuyor ise en son tarihli ikamet tezkeresi.
- Herhangi bir suç nedeniyle hakkında kesinleşmiş mahkeme kararı bulunuyor ise onaylı bir örneği.
- Kişinin doğum tarihinin ay ve günü bulunmuyorsa, doğum tarihinin tamamlanması için ülkesinin yetkili makamlarından alınmış belge, belgenin temin edilememesi halinde ise 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununun 39 uncu maddesi gereğince işlem yapılmasını kabul ettiğine dair imzalı beyanı.
- Hizmet bedelinin Maliye veznesine yatırıldığını gösteren makbuz, başvuru için gerekli evraklardır.
Evlilik Yoluyla Kazanılan Vatandaşlığın Evliliğin Geçersizliği, Boşanma ve Ölüm Neticesindeki Akıbeti
Kanundaki şartları taşıyan ve başvurusu kabul edilip Türk vatandaşlığı verilen yabancının daha sonra Türk eşinden boşanması halinde vatandaşlığı korunur. Aynı husus ölüm halinde de geçerliliğini korur.
Türk Medeni Kanun’daki butlan sebepleriyle evliliğin iptali halinde ise Türk vatandaşı ve eşinin evlilikte iyiniyetli olmaları halinde yabancı eşin kazandığı vatandaşlık korunur. Burada evlilikte iyiniyetli olmaktan kasıt ise evlenirken bu butlan sebeplerini bilmeme ve bilecek durumda olmamaktadır.
Evlilik Yoluyla Türk Vatandaşlığı Başvurusunun Reddi Halinde İzlenecek Yol
Evlenme yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılması için yapılan başvuru kanundaki şartların oluşmadığı yahut idarenin takdiriyle reddedilebilir. Bu durumda yapılması gereken kararın tebliğ edilmesinden itibaren kanuni süre olan 60 GÜN İÇİNDE idare mahkemesine ret kararının iptali talepli dava açılmasıdır.
Başvuru Yapıldıktan Sonra Türk Vatandaşı Olan Eşin Ölmesi Durumunda Başvurunun Akıbeti
Başvuru tarihinden sonra Türk vatandaşı eşin ölümü nedeniyle evliliğin sona ermesi halinde aile birliği içinde yaşama şartı aranmaz.
Başvuruda Bulunulduğu Tarihte Yabancının Türkiye’de İkamet Etme Şartı Var Mı?
Evlilik yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılması için kanunda başvuruda bulunan yabancının Türkiye’de ikamet etmesi şartı aranmamaktadır. Bu başvuru yabancının yurtdışında bir ikamet adresi var ise de yapılabilmektedir.
Yurtdışında Yabancı Makamlar Önünde Yapılan Evlilikle ile Türk Vatandaşlığı Kazanılabilir Mi?
Türk vatandaşı yabancı eşi ile yurtdışında yabancı makamların önünde evlenme akdini gerçekleştirebilir. Ancak yabancı eş kanunda sayılan diğer şartları taşısa bile yapılan evlilik Türk makamları önünde tescil ettirilmedikçe Türkiye’de geçerli bir evliliğin sonuçlarını doğurmayacağından vatandaşlık başvurusu yapılması da mümkün değildir. Eşlerin öncelikle Türk makamları önünde evliliklerini tescil ettirmeleri daha sonra kanundaki şartlar da sağlanır ise başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
Sonradan Türk Vatandaşlığı Kazanan Kişi ile Yapılan Evlilik Sonucunda Türk Vatandaşlığı Kazanılabilir Mi?
Türk vatandaşlığını doğum dışında başka herhangi bir yolla kazanan kişi ile yapılan evlilikle de kanunda sayılan diğer şartların sağlanması halinde Türk vatandaşlığı başvurusu yapılabilecektir. Böyle bir ihtimalde Türk Vatandaşlığı Kanunun 16.maddesinde sayılan şartların gerçekleşmesi halinde vatandaşlık başvurusunda bulunulabilecektir.
